سوهان و سمباده زدن

برای از میان‌بردن قسمت‌های اضافی بعد از اره‌کاری طرح، استفاده از سوهان ضروری است. بدین طریق سطحی هموار و صاف و آماده برای سنباده‌کشیدن در اختیار خواهیم‌داشت.

سوهان‌کاریFILLING

برای از میان‌بردن قسمت‌های اضافی بعد از اره‌کاری طرح، استفاده از سوهان ضروری است. بدین طریق سطحی هموار و صاف و آماده برای سنباده‌کشیدن در اختیار خواهیم‌داشت. سوهان همچنین برای شکل‌دادن به طرح موردنظرتان کاربرد دارد. سوهان‌ها در اشکال و با درجات مختلف در دسترس هستند. برای بیشتر جواهرات سوهان دوتراشه قابل استفاده‌است. همواره از سوهان بزرگ و دانه‌درشت استفاده کنید. درصورتی‌که از سوهان بسیار نرم برای از میان‌بردن میزان قابل‌توجهی از فلز اضافی استفاده می‌شود، عمل سوهان‌کاری بسیار طولانی شده و باید زمان بسیاری را صرف این‌کار کنید. همچنین از به‌کارگیری از سوهان سوزنی اجتناب ورزید زیرا در مواردی کاربرد دارد که حلقه شما بسیار ظریف باشد و یا نیاز آن به کنترل تنها توسط این نوع سوهان برآورده‌شود.
همواره شیء موردنظر یا قطعه‌کار خود را محکم به جایی متصل کنید و یا به گیره‌ای بچسبانید. با ضرباتی طولانی و یکنواخت همراه با فشار قطعه ‌کارتان را به جلو برانید، مسیر کار را به‌دقت تحت نظر داشته‌باشید و به علایمی که برجا می‌گذارید توجه کنید. از این طریق امکان ارزیابی مجدد فشار دقیق و موقعیت برای واردآمدن ضربات بعدی میسر است. پس از رفع فلزات اضافی می‌توانید برای رفع خراش‌ها و علایم و آماده‌کردن فلز جهت سنباده‌کشیدن، از سوهان با فشار کمتری استفاده کنید.

انواع سوهان

سوهان صاف و مسطحFlat file: از این سوهان برای سطوح هموار و منحنی‌های بیرونی استفاده می‌شود. به‌کارگیری این سوهان در بیشتر مواقع مطلوب شناخته می‌شود.
سوهان مربع‌شکلSquare file : برای شکاف‌ها و شیارها و زوایای داخلی کاربرد دارد.
سوهان مثلث‌شکل یا سه‌ضلعیTriangle or three-square file: برای زوایا و قسمت‌های بسیار کوچک استفاده می‌شود.
سوهان مدورRound file: برای حفره‌ها یا منحنی‌های کوچک داخلی کاربرد می‌یابد.
سوهان نیمه‌مدورHalf-round file: ازاین سوهان برای قسمت‌های منحنی که در بخش‌های داخلی موجود هستند و همچنین از قسمت صاف آن برای دیگر موارد استفاده می‌شود.
سوهان چاقوKnife file: تنها در مواقعی استفاده می‌شود که امکان ورد و به زوایا به سختی میسر است.
سوهان متقاطع یا سوهانی با طرح برگ مریم‌گلیCrossing or sage-leaf file: برای انواع منحنی‌های داخلی کاربرد دارد.
سوهان ضامن‌دارSafety-back file: برای دسترسی به زوایای تنگ و باریک قابل استفاده است زیرا یک سمت آن دندانه‌دار است.

تکنیک های سوهان زنی

نصب و تنظیم دسته سوهانFitting a File Handle

سوهان‌های سوزنی از دسته دیگری نیز برخوردارند در حالی‌که سوهان‌های دستی از آن بی‌بهره‌اند. درهرحال دسته‌ها را می‌توان با قیمت ارزانی خریداری کرد و آنها را به سوهان متصل ساخت. سوهان را توسط گیره‌ای درحالی‌که به سمت بالا متمایل است نگاه دارید. با قراردادن تکه‌ای از فلز روی دهانه گیره از دندانه‌های سوهان محافظت کنید. زاویه سوهان را حرارت دهید تا به رنگ قرمز درآید و سپس آن‌را از مشعل دورسازید. دسته سوهان را وارد زاویه‌ای که به رنگ قرمز درآمده‌است، کنید. بدین ترتیب حرارت جذب چوب شده و دسته محکمی به‌وجود می‌آید و شما باید آن را با چکش در محل تعیین‌شده وارد سازید.

سوهان‌کاری لبه‌ای صافFiling a Straight Edge

از سوهان سوزنی یا سوهان حاوی دسته‌ای صاف استفاده کنید. در اینجا کاربرد سوهان نیمه‌مدور یا مثلث ‌شکل توصیه نمی‌شود. قطعه فلز را به صورت صاف برروی گیره یا در حالت عمودی در مقابل یکی از درزها قراردهید. با ضرباتی طولانی و یکنواخت سوهان‌کاری را انجام دهید. فلز را پاک نکنید زیرا این امر کج‌شدن قسمت‌های انتهایی را به‌دنبال دارد. به منظور کنترل و دقت بیشتر نسبت به کار انجام‌شده در پایان هر ضربه سوهان را بلند کنید.

سوهان‌کاری منحنی بیرونیFiling an Outside Curve

از سوهان مسطح برای واردآوردن ضربات سریع و طولانی استفاده‌کنید که تحت تاثیر آن طرحی منحنی شکل می‌گیرد. عمل سایش نباید محدود به یک قسمت باشد، این امر موجب تراش‌خوردن لبه می‌شود. همواره ضربات را پشت‌سرهم وارد آورید و مانع از استمرار حرکت سوهان نشوید.

سوهان‌کاری منحنی داخلیFiling An Inside Curve

از سوهان متقاطع یا نیمه‌مدور مناسب بخش‌های منحنی‌شکل استفاده کنید. با واردآوردن ضربات سریع به سوهان‌کاری زوایای منحنی ادامه دهید. این عمل را تنها در یک محدوده انجام ندهید زیرا شیارهایی در فاز به‌وجود می‌آید.

سوهان‌کاری زاویه و گوشه‌های باریک و تنگFiling a Tight Corner

در این مواقع اکثر افراد به اشتباه از سوهان سوزنی مربع‌شکل یا مثلث‌مانند استفاده می‌کنند. درحالیکه باید لبه سوهان ضامن‌دار به‌کاربرده‌شود تا به لبه دیگر فلز صدمه‌ای وارد نیاید و نتیجه‌ای بهتر حاصل شود.

سوهان‌کاری فضاهای باریکFiling Tiny Spaces

درصورتی‌که حفره‌ای یا سوراخی در فلز وجود دارد که امکان ورود سوهان برآن میسر نیست از تیغه اره به جای سوهان استفاده کنید و قبل از محکم‌کردن پیچ دوم تیغه را وارد آن سازید. به‌این‌صورت که تیغه در مقابل فلز قرارگیرد و با لبه آن به آرامی برروی فلز کشیده‌شود. ضربات کوچکی باید برروی فلز واردآید و حرکت به‌سوی جلو و عقب به میزان اندکی صورت گیرد. برای داشتن کنترل بیشتر انگشت شست خود را روی تیغه‌ای که زیر گیره قرار دارد بگذارید. این تکنیک تمرین بسیاری می‌خواهد.

سوهان کاری قسمت‌های موربFiling a Taper

برای سوهان‌کاری بخش‌های مورب یک میله یا سیم آن را درون شیار گیره قراردهید. سپس زمانی‌که قسمت طولی را با ضربات طولانی و ملایم سوهان‌کاری می‌کنید، آن‌را با دست بچرخانید.

تمیزکردن سوهانCleaning Files

۱-    سوهان به هنگام استفاده پر از براده‌های فلز می‌شود، این امر از کارآیی آن می‌کاهد، ازاین‌رو آنها را به‌طور منظم تمیز سازید و از یک برس برای پاکسازی آنها در مسیر دندانه‌ها استفاده‌کنید.

۲-    به‌طور متناوب، از یک ورقه مس حاوی لبه‌ای صاف در مسیر دندانه‌های سوهان برای ساییدن آنها استفاده کنید. این اقدام سبب می‌شود که دندانه‌های کوچکی برروی مس نقش ببندد و براده‌ها و خرده‌های فلز موجود از سوهان خارج شود.

سنباده‌کاریEmerying

سنباده‌کشیدن مرحله بعدی سوهان‌کاری است که قبل از پولیش انجام می‌شود. به‌کمک ورقه سنباده می‌توان هرگونه اثر به‌جا مانده بر روی فلز را محو کرد و آنها را برای آخرین مرحله کار آماده ساخت. ورقه سنباده کاربرد بسیاری دارد اما بعضی افراد استفاده از ورقه‌های سنباده ضدآب را ترجیح می‌دهند زیرا بادوام‌تر است و به هنگام استفاده از آن به هنگام پولیش کمتر گرد و خاک ایجاد می‌کند. در هرحال هر دو ورقه سنباده را می‌توان با دست یا با فرز استفاده‌کرد در مواقعی که به کمک فرز سنباده‌کاری می‌کنید، سرعت عمل شما چشمگیر خواهد بود اگرچه برای سطوح صاف یا انجام برخی امور پیچیده بهتر است از دست استفاده کنید.
توجه: همواره از عینک‌های حفاظتی استفاده کنید و به هنگام سنباده کشیدن با ابزار برقی ماسک بر چهره داشته باشید زیرا اجزاء ورق سنباده ممکن است با سرعت زیاد به اطراف پراکنده شوند و بیش از روش‌های دستی، گرد و غبار ایجاد کند.

سنباده‌ کشیدن به ‌کمک دستEmerying with hand

۱ – ورقه‌هایی برای قسمت‌های برآمده و برجسته تکه‌های چوبی خود ببرید. بدین طریق شما می‌توانید فشار و کنترل بیشتری بر روی کار داشته باشید. به‌منظور استفاده از تکه‌های چوب نوارهای سنباده را دور آن بپیچید. برای کار بر روی مدل‌های دایره‌ای یا انحنادار باید از چوب‌های مدور که طولی برابر با ۲۰ سانتیمتر و ورقه سنباده‌ای به اندازه ا سانتیمتر کوتاهتر از چوبداشته باشید، به‌طوریکه امکان پیچیدن آن به دور چوب برای ۲ یا ۳ بار استفاده کردن وجود داشته باشد. ورقه را در امتداد لبه چوب قرار داده و آن را از بالا به طرف پایین به‌دور چوب بپیچید.

۲-    به پیچیدن ادامه دهید تا ۳ یا ۴ لایه دور چوب قرار گیرد، سپس به کمک نوار ماسک آن را از هر دو طرف محکم سازید. درصورتیکه چوب مدور در اختیار دارید به راحتی می‌توانید ورقه را دور چوب بپیچید و بعد عمل ماسک را انجام دهید.در دور انداختن ورقه استفاده شده تعجیل ننمایید. زیرا از آنها می‌توان به‌جای ورقه‌هایی که دانه‌های ریزتری دارند و برای کارهایی که احتیاج کمتری به سنباده‌کاری دارند استفاده‌کرد.

۳-    هدف اصلی از سنباده‌کشیدن محو علایم باقیمانده از سوهان‌کاری است. در انجام این کار باید دقت و حوصله کافی نشان داد تا انجام پولیش آینه مانند میسر شود. سعی کنید که همواره در یک مسیر سنباده نزنید. در سطوح وسیع  قطعه کار را به‌طور دائم بچرخانید تا موجب هر چه سریع‌تر محو شدن علایم شود. به این عمل “لاپینگ” گویند.

سنباده کشیدن به‌کمک ابزار برقیEmerying with a power tool

۱-    میله‌ای را سر فرز قرار دهید که با فرم قطعه شما هماهنگی بیشتر دارد. ورق سمباده را اندکی پهن‌تر از میله که در حدود ۱۰ سانتیمتر نیز طول داشته باشد برش داده و دور میله بپیچید. ورق را به دور میله محکم کنید. ورق هم عرض میله است.

۲-    انتهای ورق را به‌وسیله نوار ماسک محکم کنید. به این طریق می‌توانید سنباده‌کاری سریع و دقیق‌تری داشته باشید.

۳-    قطعه کار را محکم در دست نگاه‌دارید و دستگاه را با پای خود روشن سازید. سنباده را روی سطح حرکت دهید. در انجام این کار تعجیل نداشته باشید، زیرا چرخیدن میله ممکن است سبب خارج شدن قطعه کار از دستتان شود.

۴-    میله به‌همراه سنباده برای تمیز کردن قسمت‌های داخلی بسیار مناسب است. پس از محو علائم آثار ضعیفی از آنها بر روی حلقه مشاهده می‌‌کنید که نیاز به پولیش خواهد داشت.